Dziecko z autyzmem w domu
– jak się bawić z dzieckiem w środowisku domowym?

Zabawa daje dziecku szansę na stymulującą aktywność, wspierającą terapię. Jest również alternatywą do biernego patrzenia w monitor telewizora, tabletu, czy telefonu. Czas spędzony razem z dzieckiem stwarza możliwość nawiązania bliższych relacji. Podczas wspólnej zabawy starajmy się ograniczać ilość zabawek. Zadbajmy o to, aby dziecko mogło skupić uwagę na drugiej osobie. Zachęcajmy do naśladowania nowych aktywności, podążajmy za propozycjami dziecka, wprowadzajmy zmiany tak, aby dziecko podążało częściowo za drugą osobą. Ważne jest, aby ograniczać czynniki rozpraszające (telewizor, komputer itp.). Planowanie wspólnej zabawy umożliwi dziecku przewidywanie, kiedy powinno się podporządkować regułom, ustalonym przez innych, a kiedy może robić to, co chce. Warto zwrócić uwagę, aby mówić do dziecka wyraźnie, prostym językiem. Mówiąc do dziecka patrz na niego i wymagaj, żeby było zwrócone w Twoją stronę.

Propozycje zabaw, które możesz wykorzystać w domu:
  1. Otaczaj dziecko mową – opowiadaj, co robisz w danym momencie, zadawaj dziecku pytania, jak się czuje, jakie ma zdanie na dany temat. Opisuj to, co widzisz, kiedy jesteście na spacerze. Mów wyraźnie i w języku prostym, zrozumiałym dla dziecka.
  2. Powtarzaj wierszyki, rymowanki, śpiewaj piosenki z pokazywaniem – uczymy rozpoznawania, nazywania części ciała, orientacji przestrzennej, poszerzamy słownictwo. Wprowadzamy wyrażenia dźwiękonaśladowcze, naśladujemy, wzmacniamy wypowiadane przez dziecko wokalizacje, wypowiedzi. Mogą to być na początku proste piosenki, np. „Mam chusteczkę haftowaną”, „Głowa, ramiona, kolana, pięty”.
  3. Graj z dzieckiem w gry planszowe typu memory – zacznij od mniejszej ilości obrazków, prostej gry, która ma zasady, zrozumiałe dla dziecka. Stwórzcie własną grę planszową.
  4. Czytaj książki, omawiaj ilustracje – czytanie wpływa na wyobraźnię dziecka, rozwój mózgu, buduje relacje z rodzicami. Stwórz z dzieckiem jego własną książkę, narysujcie wspólnie ilustracje, które przedstawiają ważne momenty dla dziecka, np. podczas spaceru, wycieczki. Wklej do książeczki, oglądajcie ją razem, zachęcaj do mówienia.
  5. Wykorzystuj zabawy, które rozwijają małą motorykę – sprawność dłoni i palców przygotowuje dzieci do pisania, do prawidłowego chwytu narzędzia pisarskiego. Wykorzystywanie plasteliny, masy solnej, gliny, piasku kinetycznego daje duże możliwości do ćwiczeń. Kolorowanie farbami (również bez użycia pędzla), kredkami, rysowanie na dużych arkuszach, kartonach, wycinanie rozwija motorykę małą u dzieci. Ponadto zabawy typu nawlekanie makaronu na sznurek, przelewanie wody, przesypywanie piasku, zabawy paluszkowe dają dzieciom dużo radości. Początkowo mogą być pomocne kolorowanki z dużym obrysem, które możecie wykonać wspólnie.

Dziecko siedzi przy stoliku i nawleka kolorowe koraliki na sznurówkę

W naszym przedszkolu wzmacniamy motorykę małą u dzieci.

  1. Segregujcie obrazki lub przedmioty na kategorie, dopasowujcie takie same ilustracje – można segregować owoce, warzywa, części garderoby, również zabawki. Do dopasowania można wykorzystać gotowe materiały lub stworzyć swoje. Na wcześniej wyciętych kartonikach narysuj dwa takie same obrazki, np. przedmioty, litery, kształty. Dziecko odszukuje takie same pary obrazków.
  2. Stwórzcie własną matę sensoryczną – taka zabawa rozwija równowagę dziecka, jego sprawność motoryczną, planowanie ruchu. Dziecko doświadcza, co jest twarde, miękkie, szorstkie, gładkie. Wykonanie maty razem z dzieckiem przyniesie dużo satysfakcji. Wykorzystujemy materiały o różnej strukturze.
  3. Zabawy w robienie min przed lustrem – wzmacniamy kontakt wzrokowy. Zamykanie, otwieranie oczu, cmokanie, nadymanie policzków, naśladowanie uśmiechu, smutku, zdenerwowania, zdziwienia.
  4. Zabawy sensomotoryczne – wykonujemy dziecku różne masażyki, masujemy rączki dziecka. Jeżeli dziecko niechętnie przyjmuje masowanie dłońmi, można masować szczoteczką, innymi fakturami, które akceptuje. Co pewien czas próbujemy wprowadzić nowe elementy. Wspólne budowanie torów przeszkód z wykorzystaniem materaca, koca, tunelu z krzeseł będzie świetną zabawą dla dziecka. Tor nie powinien być zbyt trudny, taki, aby dziecko samodzielnie lub z niewielką pomocą przeszło ścieżkę.
  5. Na niby – zabawa w udawanie – dziecko może udawać, że zabawka je, jest chora itp. Kiedy dziecko potrafi naśladować, utrzymuje pole wspólnej uwagi oraz wykorzystuje w zabawie wiele różnych przedmiotów to ta zabawa przyniesie mu wiele satysfakcji. Dzięki zabawie w udawanie dziecko ma szansę wejść w życie społeczne, nauczyć się empatii, spojrzeć na świat z różnych punktów widzenia oraz opanować kontrolę własnych zachowań.
Mata sensoryczna stworzona przez dzieci z naszego przedszkola Nasze przedszkolaki lubią książki

Udanej zabawy!

Literatura:
Sally J.Rogers, Geraldine Dawson, Laurie A. Vismara „Metoda Wczesnego Startu dla dziecka z autyzmem” (ESDM)

Oprac. lic. Kinga Stasiuk